ITI GURUJI

ITI Common Lesson – common soft skills

Facebook
WhatsApp
Telegram

ITI COMMON LESSON - Common Soft Skills

सॉफ्ट स्किल आणि  त्याचे महत्त्व

By:- महाजन एम एस 
आय टी आय लातूर 

युनिव्हर्सल सॉफ्ट स्किल्सची व्याख्या आणणे कठीण असले तरी, तुम्ही त्यांचा विचार एका विशिष्ट कामाशी जोडलेली नसलेली कौशल्ये म्हणून करू शकता; ही सामान्य वैशिष्ट्ये आहेत जी कर्मचार्‍यांना कामाच्या ठिकाणी भरभराट करण्यास मदत करतात, मग त्यांची ज्येष्ठता पातळी, भूमिका किंवा उद्योग काहीही असो. त्यांना सहसा हस्तांतरणीय कौशल्ये किंवा परस्पर कौशल्ये म्हणतात.

सॉफ्ट स्किल्स म्हणजे व्यक्तिमत्त्वाचे गुण आणि वर्तन. टेक्निकल  किंवा ‘हार्ड ‘ स्किल च्या अगदी विरुद्ध , सॉफ्ट स्किल्स हे तुमच्याजवळ असलेल्या ज्ञानाविषयी नसून तुम्ही वेगवेगळ्या परिस्थितींमध्ये दाखवत असलेल्या वर्तणुकीबद्दल असतात.

सॉफ्ट स्किल्समध्ये कोणत्याही स्किल चा समावेश होतो ज्याचे व्यक्तिमत्व गुण किंवा सवय म्हणून वर्गीकरण केले जाऊ शकते. आंतरवैयक्तिक कौशल्ये आणि संभाषण  कौशल्ये यापैकी अधिक विशिष्ट श्रेणी आहेत, जे अनेक नियोक्ते नोकरीच्या उमेदवारांमध्ये शोधतात.

सॉफ्ट स्किल्स महत्वाचे का आहेत?

सॉफ्ट स्किल्स रीझ्युम लिहिण्यात, मुलाखत घेण्यामध्ये आणि कामाच्या ठिकाणी आणि तुमच्या आयुष्यातील इतर क्षेत्रांमध्ये लोकांशी संवाद साधण्यात यश मिळवण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावतात. उदाहरणार्थ, तुम्ही नोकर्‍या शोधत असताना, तुम्हाला आढळेल की अनेक नियोक्ते त्यांच्या नोकरीच्या पोस्टवर ‘आवश्यक’ किंवा ‘इच्छित’ विभागांमध्ये विशिष्ट सॉफ्ट स्किल्स सूचीबद्ध करतात.  जसे की टर्नर ट्रेड पूर्ण केल्यानंतर जर तुम्हाला सिएनसी विषयी  परिपूर्ण नॉलेज असेल तर तुम्ही तुमच्या बायोडाटा वर याचं उल्लेख करू शकता. आणि अनेक कंपन्या त्यांच्या नोकरीच्या जाहिराती मध्ये टर्नर सोबतच जर सिएनसी एक्स्पर्ट असाल तर त्याला प्राधान्य दिले जाईल याचा उल्लेख करतात.

सॉफ्ट स्किल्स बर्‍याचदा करिअर आणि उद्योगांमध्ये हस्तांतरणीय असतात. परिणामी, नोकरीच्या वर्णनात तुम्ही अचूक प्रोफाइलशी जुळत नसले तरीही तुमच्याकडे अनेक आवश्यक गुणधर्म असल्याचे तुम्हाला आढळू शकते. तुम्ही जॉब्स शोधत असताना, तुमच्याकडे असलेले सॉफ्ट स्किल्स किंवा वैशिष्ट्य असलेल्या उमेदवारांना बोलावणाऱ्या पोस्टवर विशेष लक्ष द्या. जरी नोकरीचे शीर्षक उत्तम तंदुरुस्त नसले तरीही, तुम्हाला असे आढळेल की वर्णन तुमच्यासाठी अर्थपूर्ण आहे. तुम्ही जॉब शोध प्रक्रियेतून प्रगती करत असताना, तुम्ही ज्या नोकऱ्यांसाठी अर्ज करत आहात त्यांच्याशी सर्वात संबंधित सॉफ्ट स्किल्स प्रतिबिंबित करण्यासाठी तुमचा रेझ्युमे अपडेट करत रहा.

मुलाखतीत तुम्ही तुमची सॉफ्ट स्किल्स कशी दाखवू शकता याचा विचार करणे देखील तुम्हाला उपयुक्त वाटू शकते. तुम्ही चांगल्या संवादासारखी काही कौशल्ये दाखवू शकता, तरीही तुम्ही मुलाखतीच्या प्रश्नांच्या उत्तरांमध्ये इतरांना विणण्याचा विचार करू शकता.

अशी अनेक सॉफ्ट स्किल्स आहेत जी तुम्ही तुमच्या रेझ्युमे किंवा कव्हर लेटरवर सूचीबद्ध करू शकता. सर्वात जास्त मागणी असलेल्यांपैकी काहींमध्ये हे समाविष्ट आहे:

Common Soft Skills •

  • Strong work ethic •
  • Positive attitude •
  • Good communication skills •
  • Interpersonal skills •
  • Time management abilities •
  • Problem-solving skills •
  • Team work •
  • Initiative, Motivation •
  • Self-confidence •
  • Loyalty

कम्युनिकेशन स्किल (संभाषण कौशल्य )

प्रभावी कम्युनिकेशन स्किल मुलाखत प्रक्रियेद्वारे आणि तुमच्या करिअरमध्ये उपयुक्त ठरू शकतात. कम्युनिकेशन  करण्याच्या क्षमतेमध्ये तुम्हाला वेगवेगळ्या परिस्थितीत किंवा सेटिंग्जमध्ये इतरांशी कसे बोलणे आवश्यक आहे हे जाणून घेणे समाविष्ट आहे. उदाहरणार्थ, एखाद्या प्रोजेक्टवर टीमसोबत काम करताना, एखादी कल्पना किंवा प्रक्रिया अप्रभावी आहे असे तुम्हाला वाटत असेल तेव्हा तुम्हाला संवाद साधण्याची आवश्यकता असू शकते. विवाद निर्माण न करता कुशलतेने आणि कुशलतेने इतरांशी असहमत होण्याचा मार्ग शोधणे हे एक महत्त्वाचे कौशल्य आहे ज्याला नियोक्ते (नोकरी साठी निवड करणारे ) महत्त्व देतात.

संबंधित कम्युनिकेशन स्किल (संभाषण कौशल्य ):

  • सक्रिय ऐकणे
  • आत्मविश्वास
  • संघर्ष निराकरण
  • संघटना

प्रॉब्लेम solving स्किल (समस्या सोडवण्याचे कौशल्य )

नियोक्ते अशा लोकांना खूप महत्त्व देतात जे समस्या लवकर आणि प्रभावीपणे सोडवू शकतात. ज्यामध्ये एखादी समस्या उद्भवली की लगेच त्याचे निराकरण करण्यासाठी उद्योगातील ज्ञानाला कॉल करणे किंवा स्केलेबल, दीर्घकालीन उपाय शोधण्यासाठी संशोधनासाठी आणि सहकार्यांशी सल्लामसलत करण्यासाठी वेळ देणे समाविष्ट असू शकते.

संबंधित समस्या सोडवण्याची कौशल्ये:

  • क्रिएटीविटी
  • रिसर्च
  • रिस्क मॅनेजमेंट
  • टीमवर्क

वर्क इथिक्स (कामाप्रती  नैतिकता):-

वर्क इथिक्स म्हणजे कार्ये आणि कर्तव्ये वेळेवर, दर्जेदार पद्धतीने पार पाडण्याची क्षमता. एक स्ट्रॉंग वर्क इथिक्स हे सुनिश्चित करण्यात मदत करते की तुम्ही नवीन नोकरीमध्ये तांत्रिक कौशल्ये विकसित करत असताना देखील तुमचा नियोक्ता आणि सहकार्‍यांसोबत सकारात्मक संबंध विकसित करता येतो. अनेक नियोक्ते अशा व्यक्तीसोबत काम करतील ज्याच्याकडे स्ट्रॉंग वर्क इथिक्स आहे आणि जो शिकण्यास उत्सुक आहे.

संबंधित कामाची नैतिक कौशल्ये:

  • तपशील करण्यासाठी लक्ष
  • सचोटी
  • चिकाटी
  • वेळेचे व्यवस्थापन

Time management abilities  ( वेळेचे व्यवस्थापन ) :

मॅन्युफॅक्चरिंगमध्ये करिअर करण्याचा विचार करणाऱ्यांसाठी वेळ व्यवस्थापन हे आणखी एक महत्त्वाचे कौशल्य आहे. सामान्यत:, एखाद्या तुमच्या काम करण्याच्या प्रवासात  अनेक भिन्न कार्ये समाविष्ट असतात, त्यामुळे तुमचा वेळ प्रभावीपणे मॅनेज  करण्यात आणि तुमच्या वर्क लोडला प्राधान्य देण्यास तुम्ही तयार  असणे तुम्हाला दररोज उच्च दर्जाचे कार्य करण्यास आणि तुमचे लक्ष्य साध्य करण्यात मदत करेल.

Flexibility adaptability  ( लवचिकता गुण ):-

नमूद केल्याप्रमाणे, उत्पादनाची अनेक भिन्न क्षेत्रे आहेत आणि अनेक विविध कार्ये आहेत जी दररोज केली जातात. म्हणूनच, लवचिक असणे आणि वेगवेगळे काम  करण्यास सक्षम आणि इच्छुक असणे हे एक मौल्यवान कौशल्य आहे जे तुम्हाला या उद्योगात पुढे जाण्यास मदत करू शकते. आजकाल, मॅन्युफॅक्चरिंगमधील कामामध्ये दररोज काहीतरी वेगळे होत असते, म्हणून जर तुमची भरभराट व्हायची असेल तर तुम्हाला काम करण्याच्या या पद्धतीचा स्वीकार करणे आवश्यक आहे.

लॉयल्टी प्रामाणिकता :- 

प्रामाणिकता हा सॉफ्ट स्किलचा  एक महत्वाचा भाग आहे. कोणत्याही क्षेत्रात, कोणत्याही पदावर, कोणत्याही परिस्थितीत आपण आपल्या कामाशी, जबाबदारीशी, प्रामाणिक राहायला पाहिजे.  ज्यामुळे आपली भविष्यकाळात भरभराट होण्यास मदत होईल. 

आत्मविश्वास :-

आत्मविश्वास म्हणजे काय आणि ते का महत्त्वाचे आहे?

मूलत:, आत्मविश्वास म्हणजे तुम्ही कशात चांगले आहात हे जाणून घेणे, तुम्ही प्रदान केलेले मूल्य आणि तुमच्या सभोवतालच्या लोकांपर्यंत ते पोहोचेल अशा पद्धतीने वागणे.

अलीकडील संशोधनात त्याचे महत्त्व न्याय्य आहे, जे दर्शविते की जेव्हा लोकांना अशा परिस्थितीत ठेवले जाते जेथे त्यांच्याकडून चांगले काम करण्याची अपेक्षा केली जात नाही, तेव्हा त्यांची कार्यक्षमता कमी होते. अगदी अक्षरशः, ते नकारात्मक हेडस्पेसमध्ये जातात आणि अनिष्ट रीतीने वागतात. तथापि, जेव्हा त्यांच्याकडून चांगल्या कामगिरीची अपेक्षा केली जाते, तेव्हा ते सामान्यतः सकारात्मक हेडस्पेसमध्ये असतात आणि त्यांचे कार्यप्रदर्शन लक्षणीयरीत्या सुधारते. एकच व्यक्ती, वेगवेगळ्या अपेक्षा.

टीका सहन करण्याची शक्ति :- 

प्रत्येक स्तरावरील कर्मचार्‍यांना त्यांच्या करिअरमध्ये टीका सहन करावी लागते. ते कार्यकारी, मध्यम-स्तर किंवा एंट्री-लेव्हल कर्मचारी असोत, त्यांना समवयस्क आणि वरिष्ठांकडून अभिप्राय मिळतो. यश वाढवण्यासाठी टीका ही सहसा उपयुक्त प्रतिक्रिया असते. असे प्रसंग येतील जेव्हा तुम्हाला वाटते की टीका वैयक्तिक आहे आणि आता आणि नंतर, तुम्ही बरोबर असाल. लोक चुकीचे आहेत आणि एखाद्याच्या टिप्पणीमुळे नाराज होऊ नये हे लक्षात ठेवणे महत्त्वाचे आहे.

दबावात चांगले काम करण्याचे स्किल :-

दबावाखाली असताना तुम्ही कसा प्रतिसाद देता याच्याशी हे संबंधित आहे. कामाच्या संदर्भात, दबाव खालीलप्रमाणे परिभाषित केला जाऊ शकतो:

“लक्ष देणे आवश्यक असलेल्या बाबींचा ताण किंवा निकड, शारीरिक किंवा मानसिक त्रासाचे ओझे आणि परिस्थितीची मर्यादा.”

दबावाखाली काम करण्याच्या क्षमतेमध्ये आपल्या नियंत्रणाबाहेरील अडचणींचा सामना करणे समाविष्ट असते – हे संसाधन किंवा वेळेचे बंधन, कार्याची अडचण किंवा कार्य पूर्ण करण्यासाठी आवश्यक असलेले अपुरे ज्ञान किंवा अनपेक्षित बदल किंवा समस्या असू शकतात. प्रभावी नियोजन आणि वेळ-व्यवस्थापन (उदाहरणार्थ अनपेक्षित समस्या कमी करण्यासाठी किंवा त्यांना परवानगी देण्यासाठी) काही दबावग्रस्त परिस्थिती उद्भवण्याची शक्यता कमी करू शकते, परंतु ते पूर्णपणे नष्ट करणार नाही.

सकारात्मक दृष्टिकोण :-

सकारात्मक दृष्टीकोन ही समस्या सोडवण्यासाठी, अडथळ्यांवर मात करण्यासाठी आणि यशाचे नवीन मार्ग तयार करण्याची गुरुकिल्ली आहे. हे देखील महत्त्वपूर्ण आहे कारण ते एखाद्या संस्थेतील सुसंवादी परस्पर परिस्थितीचा अविभाज्य भाग आहे.

प्रशिक्षण पूर्ण केल्यानंतर असणाऱ्या संधी :

                       हे प्रशिक्षण पूर्ण झाल्यावर रोजगारक्षमतेच्या पैलूवर प्रकाश टाकते. प्रशिक्षणार्थींना सध्याच्या बाजारपेठेच्या परिस्थितीत उपलब्ध असलेल्या विविध संधींसह स्वयंरोजगाराच्या संधींची माहिती असणे आवश्यक आहे. उदाहरणार्थ (NTC) नॅशनल ट्रेड सर्टिफिकेट प्राप्त मेकॅनिकल ट्रेड असलेले प्रशिक्षणार्थी निवडू शकतात: भारत आणि परदेशातील विविध उद्योगांमध्ये विविध नोकऱ्या उपलब्ध आहेत. कोणत्याही एका मेकॅनिकल ट्रेड मध्ये  ITI प्रशिक्षण यशस्वीरीत्या पूर्ण केल्यानंतर, भारतातील आणि परदेशात मेकॅनिकल कार्यशाळा/कारखाने (सार्वजनिक क्षेत्र, खाजगी क्षेत्र आणि सरकारी उद्योग) मध्ये तंत्रज्ञ/कुशल कामगार म्हणून नियुक्ती मिळू शकते. स्वयंरोजगार स्वतःचा कारखाना/अनुषंगिक युनिट किंवा डिझाईन उत्पादने तयार करणे सुरू करू शकतो आणि उद्योजक बनू शकतो.

पुढील शिक्षणाची व्याप्ती •  

  •  शिकाऊ प्रशिक्षण.
  • क्राफ्ट इन्स्ट्रक्टर सर्टिफिकेट कोर्स.
  • अभियांत्रिकी पदविका

Also Read...

Categories
Site Statistics
  • Today's page views: : 3
  • Total visitors : 503,560
error: Content is protected !!